NA LISTI Od 04.8.2010.g. /
LISTED SINCE August 4th, 2010 among leading European magazines: |
All Rights Reserved
Publishers and owners: Peter Tase and Sabahudin Hadžialić, Whitefish Bay, WI, United States of America MI OBJEDINJUJEMO RAZLIČITOSTI... WE ARE UNIFYING DIVERSITIES |
Narudžba knjiga / Purchasing of the books / Bücher bestellen
MISTERIJA MAKAVEJEV
subtitled in English
Pred nama je film koji vrijedi gledati ne samo zbog Enfant terrible-a ex-jugoslovenskog filma, uvaženog režisera Dušana Makavejeva, ali ni zbog izvanrednog scenaria Radmile Radaković kao ni zbog usmjeravajuće režije Dragomira Zupanca koja nadahnjuje novumom otiska.
Zbog čega ga treba gledati? Da bi učili o tome šta je artistički dah unutar umjetnosti življenja u ex-Jugoslaviji. Jedinstvenost otiska režisera Makavejeva je u smjelosti da galami kada drugi nisu ni šaptati smjeli. Vrijedilo je. A i još vrijedi. Itekako. I u ovom demo(n)kratskom vremenu kada gospoda, bivši drugovi stvaraju pretpostavke za nove Makavejeve. Bez toga ni društva neće biti, a o filmovima da i ne govorimo.
Sabahudin Hadžialić
gl. i odg. urednik
DIOGEN pro kultura magazin
Misterija Makavejev
Nedelja, 22.4.2012. u 21h Drugi program RTS
Misterija Makavejev, portret Dušana Makavejeva, reditelja kultnih filmova: Čovek nije tica, Nevinost bez zaštite, WR Misterija organizma, Gorila se kupa u podne i dr. Počeo filmsku karijeru u Kino klubu Beograd, da bi sa Živojinom Pavlovićem i Aleksandrom Petrovićem izveo jugoslovenski film na svetsku scenu i formulisao novi autorski pokret kroz časopis „Danas“ i „F“ sintagmu Novi film. Pod tim su se nazivom afirmisali i sineasti mlađe generacije (Žilnik, Stojanović, Radivojević, Jovanović).
O Makavejevu su pisali svetski priznati filmski publicisti, nedavno je u izdanju KLIA, izašao zbornik tekstova Teror i radost, sa citatima napisa o njegovim najpoznatijim filmovima.
Scenarista. Radmila Radaković
Reditelj: Dragomir Zupanc
Urednik: Miloš Radović
Redakcija dramskog i igranog serijskog programa RTS
Odgovorni urednik: Marko Novaković
|
Misterija Makavejev (prilozi za istoriju ju-filma i politpornografiju) - 2012
MSU/Muzej kome se dogodila moderna: Buđavi zid / Enformel 3
Više godina pripreman projekat Misterija Makavejev (2012) scenaristkinje Radmile Radaković i reditelja Dragomira Zupanca, dokumentarni TV-film posvećen radu našeg znamenitog sineaste, finalno je realizovan ove godine u produkciji RT Srbije i prikazan sa velikim uspehom na programu RTS-a, nizu tribina i filmskih festivala u zemlji i inostranstvu. Ovaj vibrantan i slojevit dokumentarac u potpunosti ispunjava obećanje dato u samom naslovu: otvarajući je, on samo povećava misteriju Makavejev, čije odgonetanje bi, prema rečima poznatog kritičara i teoretičara Ranka Munitića (1943-2009) u samom filmu, iziskivalo istraživanje više generacija akademika svih vrsta, a da se ni time ne bi primaklo kraju, kao što je slučaj sa svakim pravim umetnikom i umetničkim delom.
Urađen donekle u stilu Makove ,,srpske montaže’’, prema inicijalnoj definiciji teoretičara Branka Vučićevića, o kojoj u filmu govori sineasta Mihailo Ilić, autor knjige Serbian Cutting (FCS, Beograd: 2008), postupka koji sam Makavejev u ovoj Misteriji poredi sa kićenjem jelke, kada se osnovnoj srži filma pridodaju razni materijali, koji se spontano uklapaju u celinu dela, Misterija Makavejev građen je sa sigurnom lakoćom i dubokim poznavanjem teme i autora o kome jereč. Dokumentarni prostor ovde postaje igrajući prostor, sa nizom simboličnih značenja, kao kada se muzičar Antonije Pušić / Rambo Amadeus na početku filma oglašava iz praznog kaveza za divlje zveri u zoološkom vrtu, ili kada Dušan Makavejev značajno prolazi kroz uske bele tunele na mestu gde se nekada nalazio Kino klub Beograd, objašnjavajući film kao permanentnu katastrofu, čija se draž ogleda upravo u tome što se ta katastrofa stalno iznova savladava i prevazilazi.
Osvrćući se na sva najpoznatija dela iz Makove filmografije, čije inserte vidimo uz stručne komentare samog autora, njegovih saradnika i drugih filmskih umetnika, kao što je Slobodan Šijan, film gradi svoje živo tkivo razmišljanja o Makovoj umetnosti i samoj prirodi filma na izuzetno duhovit i ležeran, ali istovremeno i subverzivan način. On ukazuje i na mračne strane režima koji je zabranio WR: Misterije organizma i zavere mediokriteta koja stalno traje na svim meridijanima, a koju Mak uspešno demaskira na razne načine u svojim politički i estetski provokativnim ostvarenjima. Saznajemo da fotografije iz filmova Čovek nije tica (1965) i Ljubavni slučaj ili Tragedija službenice PTT (1967), koje je uradio Milan Spasić, krase svetske filmske enciklopedije, te da je WR kontinuirano više meseci prikazivan u Londonu pred prepunom dvoranom, stekavši kultni status. U filmu govore doajeni srpske i jugoslovenske kinematografije i kulture, uz Munitića i Šijana i reditelji Želimir Žilnik, Zdravko Randić (1925-2010) i Miša Radivojević, glumci Svetozar Cvetković i Eva Ras, teatrolog Jovan Ćirilov Šo svojoj prvoj i poslednjoj filmskoj ulozi vampira u filmu Pečat (1955)Ć, i mnogi drugi. Reditelj mlađe generacije Marko Kostić ističe da je Makavejev jedan od retkih reditelja čija je ,,intelektualna harizma podjednako slavna kao i njegovi filmovi”'. Originalna pop-art špica sa petokrakama i pokretnim frejmovima – mini-insertima, u duhu Makove kritike i igre sa simbolima crvenog i drugog totalitarizma, kao i česti animirani foto-kolaži, poput onog u kojem Mak ,,izranja” ispod kreveta sa nagom Evom Rasom sa pilećim batakom i viršlama u rukama, kojima su dosta bezuspešno mamljene čak četiri crne mačke, od kojih se tek poslednja smirila uz malo rakije u mleku na lepom produžetku leđa glavne glumice, naročito doprinose šarmu i vizuelnom kvalitetu filma.
Posebno mesto u filmu zauzima Makova empatija prema životinjama, od ptica do majmuna i ,,veoma elegantnih”' gorila: To što volim majmune predstavlja moju humanu stranu; jer, kako da kažem, nema boljih ljudi od životinja – ističe Makavejev. Nadahnuti stihovi i muzika Ramba Amadeusa zaokružuju film.
Ivana Kronja
Dio teksta naslova "Filmovi koji nešto znače" sa str.32. i 33. časopisa REPUBLIKA (Beograd, Srbija) broj. 536-539 za 1.11.-31.12.2012. Kompletan tekst možete pročitati ovdje: http://www.republika.co.rs/536-539/27.html
Urađen donekle u stilu Makove ,,srpske montaže’’, prema inicijalnoj definiciji teoretičara Branka Vučićevića, o kojoj u filmu govori sineasta Mihailo Ilić, autor knjige Serbian Cutting (FCS, Beograd: 2008), postupka koji sam Makavejev u ovoj Misteriji poredi sa kićenjem jelke, kada se osnovnoj srži filma pridodaju razni materijali, koji se spontano uklapaju u celinu dela, Misterija Makavejev građen je sa sigurnom lakoćom i dubokim poznavanjem teme i autora o kome jereč. Dokumentarni prostor ovde postaje igrajući prostor, sa nizom simboličnih značenja, kao kada se muzičar Antonije Pušić / Rambo Amadeus na početku filma oglašava iz praznog kaveza za divlje zveri u zoološkom vrtu, ili kada Dušan Makavejev značajno prolazi kroz uske bele tunele na mestu gde se nekada nalazio Kino klub Beograd, objašnjavajući film kao permanentnu katastrofu, čija se draž ogleda upravo u tome što se ta katastrofa stalno iznova savladava i prevazilazi.
Osvrćući se na sva najpoznatija dela iz Makove filmografije, čije inserte vidimo uz stručne komentare samog autora, njegovih saradnika i drugih filmskih umetnika, kao što je Slobodan Šijan, film gradi svoje živo tkivo razmišljanja o Makovoj umetnosti i samoj prirodi filma na izuzetno duhovit i ležeran, ali istovremeno i subverzivan način. On ukazuje i na mračne strane režima koji je zabranio WR: Misterije organizma i zavere mediokriteta koja stalno traje na svim meridijanima, a koju Mak uspešno demaskira na razne načine u svojim politički i estetski provokativnim ostvarenjima. Saznajemo da fotografije iz filmova Čovek nije tica (1965) i Ljubavni slučaj ili Tragedija službenice PTT (1967), koje je uradio Milan Spasić, krase svetske filmske enciklopedije, te da je WR kontinuirano više meseci prikazivan u Londonu pred prepunom dvoranom, stekavši kultni status. U filmu govore doajeni srpske i jugoslovenske kinematografije i kulture, uz Munitića i Šijana i reditelji Želimir Žilnik, Zdravko Randić (1925-2010) i Miša Radivojević, glumci Svetozar Cvetković i Eva Ras, teatrolog Jovan Ćirilov Šo svojoj prvoj i poslednjoj filmskoj ulozi vampira u filmu Pečat (1955)Ć, i mnogi drugi. Reditelj mlađe generacije Marko Kostić ističe da je Makavejev jedan od retkih reditelja čija je ,,intelektualna harizma podjednako slavna kao i njegovi filmovi”'. Originalna pop-art špica sa petokrakama i pokretnim frejmovima – mini-insertima, u duhu Makove kritike i igre sa simbolima crvenog i drugog totalitarizma, kao i česti animirani foto-kolaži, poput onog u kojem Mak ,,izranja” ispod kreveta sa nagom Evom Rasom sa pilećim batakom i viršlama u rukama, kojima su dosta bezuspešno mamljene čak četiri crne mačke, od kojih se tek poslednja smirila uz malo rakije u mleku na lepom produžetku leđa glavne glumice, naročito doprinose šarmu i vizuelnom kvalitetu filma.
Posebno mesto u filmu zauzima Makova empatija prema životinjama, od ptica do majmuna i ,,veoma elegantnih”' gorila: To što volim majmune predstavlja moju humanu stranu; jer, kako da kažem, nema boljih ljudi od životinja – ističe Makavejev. Nadahnuti stihovi i muzika Ramba Amadeusa zaokružuju film.
Ivana Kronja
Dio teksta naslova "Filmovi koji nešto znače" sa str.32. i 33. časopisa REPUBLIKA (Beograd, Srbija) broj. 536-539 za 1.11.-31.12.2012. Kompletan tekst možete pročitati ovdje: http://www.republika.co.rs/536-539/27.html
|
|
.
Copyright © 2015 Peter Tase & Sabahudin Hadžialić
Design: Sabi / Autors & Sabahudin Hadžialić. Design LOGO - Stevo Basara.
Freelance gl. i odg. urednik od / Freelance Editor in chief as of 2009: Sabahudin Hadžialić
All Rights Reserved. Publishers and owners: Peter Tase & Sabahudin Hadžialić
Whitefish Bay, WI, United States of America
Diogen pro kultura magazin (Online)
ISSN 2296-0929
Diogen pro kultura magazin (Print)
ISSN 2296-0937
Library of Congress USA / Biblioteka - Knjižnica Kongresa SAD
Contact Editorial board E-mail: [email protected];
Narudžbe/Order: http://www.diogenpro.com/diogen-all-in-one.html
Pošta/Mail USA: Peter Tase, 5023 NORTH BERKELEY BLVD. WHITEFISH BAY, WI, 53217, USA
Pošta/Mail BiH: Sabahudin Hadžialić, Grbavička 32, 71000 Sarajevo i/ili Dr. Wagner 18/II, 70230 Bugojno, Bosna i Hercegovina
Design: Sabi / Autors & Sabahudin Hadžialić. Design LOGO - Stevo Basara.
Freelance gl. i odg. urednik od / Freelance Editor in chief as of 2009: Sabahudin Hadžialić
All Rights Reserved. Publishers and owners: Peter Tase & Sabahudin Hadžialić
Whitefish Bay, WI, United States of America
Diogen pro kultura magazin (Online)
ISSN 2296-0929
Diogen pro kultura magazin (Print)
ISSN 2296-0937
Library of Congress USA / Biblioteka - Knjižnica Kongresa SAD
Contact Editorial board E-mail: [email protected];
Narudžbe/Order: http://www.diogenpro.com/diogen-all-in-one.html
Pošta/Mail USA: Peter Tase, 5023 NORTH BERKELEY BLVD. WHITEFISH BAY, WI, 53217, USA
Pošta/Mail BiH: Sabahudin Hadžialić, Grbavička 32, 71000 Sarajevo i/ili Dr. Wagner 18/II, 70230 Bugojno, Bosna i Hercegovina